24 marca 2022 r.
Ciepłe, lazurowe morze, magiczne plaże u podnóża klifów, kilka tysięcy lat historii, słoneczne niebo i niezwykła, piaskowa architektura. Tymi słowami w skrócie można opisać uroki Malty, którymi zachwyca podróżnych przez cały rok. Pomimo swojej niepozornej powierzchni skrywa wiele malowniczych miejsc, które warto odwiedzić podczas wizyty. W poniższym artykule przygotowaliśmy parę ciekawostek na ich temat.
Republika Malty
Oficjalna nazwa tego nad wyraz słonecznego państwa to Republika Malty. Dopiero od 1974 roku funkcjonuje jako niezależne państwo, początkowo była zajęta przez Francję, a później należała do części Korony Brytyjskiej. Ten maleńki kraj leży w Europie Południowej, a w jego skład wchodzą liczne wysepki na Morzu Śródziemnym. Główna wyspa nosi nazwę - Malta. Jest to największa z archipelagu Wysp Maltańskich i zajmuje prawie 78% z całej ich powierzchni, druga w kolejności jest wyspa Gozo - 21% i Comino tylko 0,9%. Do Republiki Malty należą także liczne mikrowysepki i większe skały wystające z morza. Jest to naprawdę niewielki kraj, który jest 990 razy mniejszy od Polski. Jego całkowita powierzchnia to zaledwie 316 kilometrów kwadratowych, stąd też jest w czołówce najmniejszych państwa świata. Dla porównania, Malediwy zajmują podobny obszar.
Republikę Malty zamieszkuje około pół miliona mieszkańców, przy czym 1628 osób przypada na kilometr kwadratowy, co czyni ten kraj jednym z najgęściej zaludnionych na świecie. Pomimo tego, Malta została sklasyfikowana jako najbezpieczniejszy kraj na świecie (razem z Katarem). Obowiązują tu dwa oficjalne języki, jest to maltański (połączenie arabskiego, włoskiego i angielskiego) i angielski. Z kolei nawet ⅓ społeczeństwa porozumiewa się w języku włoskim.
Co ciekawe, na Malcie nie ma lasów, gór, rzek ani jezior. Jednak istnieje sieć rzek okresowych płynących w dolinach, które pojawiają się w porze opadów i w miarę suszy sukcesywnie wysychają. Podziwiać za to możemy liczne klify i formacje skalne. W większości na tych terenach, dominują pasma niskich wzgórz. Najwyższe wzniesienie (Ta’ Dmejrek) ma raptem 253 m n.p.m.
Wody Malty są jednymi z najczystszych na świecie, świadczą o tym fakcie chociażby błękitne flagi, które powiewają na wszystkich plażach, a same krajobrazy zostały doceniane wielokrotnie przez twórców na całym świecie. Najpopularniejsze filmy, w których aktorzy przenoszą nas w ten niesamowity klimat to: Gladiator, Troja, Gra o Tron, Hrabia Monte Christo i Kapitan Philips.
Malta nazywana jest “krainą miodu” ze względu na dużą, regionalną produkcję miodu wytwarzanego z opuncji figowej, agawy, tymianku oraz owoców cytrusowych. Sama nazwa kraju również najprawdopodobniej nawiązuje do tego daru natury. “Melita” w języku greckim oznacza bowiem - miód.
W kraju ponadto nie ma ani autostrad ani dróg ekspresowych, w latach 30-tych zamknięte zostały również linie tramwajowe i kolei, z uwagi na zbyt małe zainteresowanie wśród obywateli.
Symbolem bez wątpienia kojarzonym mocno z Maltą są luzzu - czyli charakterystyczne, kolorowe łódki, służące rybakom do połowów. Kolory dominujące to niebieski, żółty, czerwony, a ich rufę ozdabia Oko Ozyrysa, które ma strzec rybaków na morzu.
Religijne festy
Malta jako kraj skupiający się wokół swojej religii (katolicyzm) posiada aż 359 kościołów oraz łącznie 241 kaplic. Jest to jeden z najbardziej katolickich krajów na świecie. Jedną z ciekawostek jest fakt, iż na fasadach niektórych kościołów można dostrzec dwa zegary. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, że pokazują one różną godzinę. Jeden z nich zawsze pokazuje właściwą godzinę, natomiast drugi błędną bądź jest pozbawiony wskazówek. W ten sposób według wierzeń, chciano zmylić diabła, który miałby przeszkadzać wiernym we mszy. Ponadto zła godzina ma oszukać śmierć, która czyha na mieszkańców. Na drzwiach wejściowych do domostw można często dostrzec motyw religijny, co również potwierdza fakt, wysokiej religijności Maltańczyków, którzy z uwielbieniem oddają się regionalnym festom.
Mianem fest określa się wielkie, kolorowe odpusty parafialne, inaczej mówiąc jest to święto patrona danej parafii. Są to niezwykle huczne imprezy, podczas których uczestnicy idą ulicami w procesji przy akompaniamencie orkiestry, okrzyków i fajerwerków. Maltański folklor króluje do późnych godzin nocnych i nie kończy się na jednym dniu świętowania. Pojedyncza parafia celebruje nawet do kilkunastu dni. Jest to odwieczna, maltańska tradycja, która swoimi korzeniami sięga dawnych czasów. Mieszkańcy skrupulatnie zdobią ulice, stawiają na nich postumenty świętych i nad wąskimi uliczkami wieszają łuki z tkanin. Kościół, którego akurat dotyczy festa, podświetlony zostaje setkami żarówek. Z okien sypie się biały deszcz, podłużnych pasków konfetti. Maltańczycy są tak bardzo przywiązani do swojej parafii jak kibice do swoich klubów piłkarskich. Turyści również bardzo chętnie dołączają do świętowania.
MALTA - MUST SEE
Mdina
Potocznie nazywana “Miastem Ciszy”, położona jest w centralnej części wyspy. Dlaczego otrzymała akurat ten przydomek? Mdina jest miasteczkiem, gdzie obowiązuje odgórny zakaz ruchu kołowego z wyłączeniem mieszkańców, służb czy np. konduktu nowożeńców oraz dorożek. Stąd też hałas silników został zastąpiony rozmowami pieszych turystów. Podczas spaceru można napotkać znaki zachęcające do cichego zachowywania się. Co więcej, oficjalnie zamieszkuje ją jedynie około 300 osób, zatem nie wliczając turystów, jest to niezwykle cicha, spokojna i urokliwa okolica. Jej charakter można oddać krótkim opisem: wąskie, brukowane uliczki, drewniane okiennice i piękna architektura w kolorze piasku - kwintesencja Malty. Jest to w pełni ufortyfikowane miasto do którego prowadzą dwie bramy.
Niegdyś znajdowała się tu stolica Malty, a jej historia sięga aż IV tysiąclecia p.n.e. To właśnie z tych czasów pochodzą pierwsze ślady ludzkiej bytności. Będąc w Mdinie warto zobaczyć katedrę św. Pawła - główną świątynie, którą zdobią dwie masywne dzwonnice (każda z sześcioma dzwonami) z dwoma zegarami (prawy wskazuje godzinę, lewy datę). Jej wielobarwne wnętrze wywiera na turystach naprawdę ogromne wrażenie. Szczególnie podłoga, którą wypełniają kolorowe memoriały i grobowce z marmuru. Kolejno nie można ominąć Palazzo Falson - jest to XIII-wieczny średniowieczny pałac, który został udostępniony turystom jako dom-muzeum z kilkunastoma pokojami w pełni urządzonymi (obrazy, meble, stare srebro, biżuteria) oraz wypełnionymi kolekcjami antyków. Panuje tu niesamowity klimat. Muzeum Katedralne uważane jest za jedno z najciekawszych muzeów przykościelnych w Europie. W swoich zbiorach posiada wiele cennych obrazów, zbiorów drzeworytów, miedzianych talerzy, pięknych ksiąg i 15 srebrnych posągów apostolskich.
Valletta
Stolicą Republiki Malty jest Valletta, która jest 646,6 razy mniejsza (0,8 km²) od powierzchni Warszawy. Jej nazwa pochodzi od nazwiska ówczesnego Wielkiego Mistrza maltańskiego - La Valletta. To najdalej położona na południe stolica europejska i zarazem najbardziej nasłonecznione miasto w Europie. Z racji tego, że położona jest na nierównym terenie, znajdziemy tu sporą ilość schodów, które przechodzą niemalże w ulice. I to właśnie tutaj osiedliła się większość mieszkańców Republiki Malty. Na jej naprawdę niewielkim obszarze (55 ha) można doliczyć się aż 320 zabytków! Dlatego też w całości została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. “Muzeum pod otwartym niebiem” to miano najlepiej oddaje jej charakter. Jest to jeden z najbardziej zagęszczonych obszarów zabytkowych na świecie. Wybudowany jest tutaj mi.in. najstarszy teatr - Teatr Manoela (1731 r.).
Pałac Wielkiego Mistrza jest obecną siedzibą prezydenta Malty, kiedyś była to rezydencja Wielkich Mistrzów Zakonu Joannitów. Możemy podziwiać jego uroki, ponieważ jego część została udostępniona turystom. Główną atrakcją jest zdecydowanie znajdująca się w jego wnętrzu, pałacowa zbrojownia. Możemy podziwiać w niej kompletne uzbrojenie dla żołnierzy łącznie z białą bronią joannitów, muszkietami, mieczami i pistoletami. Ponadto na każdym kroku napotykamy na liczne rzeźby, unikalne mozaiki i bogate malowidła. Dostępna jest także Sala Tronowa oraz jadalnia.
Sacra Infermeria - dawny szpital zakonny, który posiadał najdłuższą salę szpitalną na świecie, mierzącą 155 metrów. Obecnie znajduje się tu teatr oraz centrum konferencyjne (Mediterranean Conference Centre).
Katedra św. Jana Chrzciciela jest pierwszym wybudowanym kościołem w stylu barokowym, w Europie. Ogrom fresków, zdobień i złoceń przyprawia o zawrót głowy. Tutaj również posadzka została wyłożona płytami nagrobnymi upamiętniającymi najznakomitszych rycerzy. W przylegającym Oratorium znajduje się dzieło, ogromny obraz na płótnie, Caravaggia - słynne “Ścięcie św. Jana Chrzciciela”.
Fort Saint Elmo położony jest w niesamowitym miejscu, na krańcu skalistego półwyspu. Odegrał on bohaterską rolę podczas najazdu armii tureckiej. Pomimo, że po miesiącu zaciętych walk, dużo mniej liczna maltańska armia została pokonana, wojska nieprzyjaciela zostały tak osłabione, że już zabrakło im sił na dalsze walki i ostatecznie wycofali się z nowo zdobytych ziem. Aktualnie w jego górnej części znajduje się Akademia Policyjna. W niedzielne przedpołudnia odbywają się tu historyczne widowska “Alarm Gwardii”, gdzie prezentowana jest rekonstrukcja inspekcji gwardii.
Three Cities
Tak potocznie nazywany jest zespół trzech sąsiadujących ze sobą miast: Vittoriosa (Birgu), Senglea i Cospicua. Są to piękne, zabytkowe dzielnice leżące na malowniczych cypelkach po przeciwnej stronie Valetty. Niejako przenikają się one ze sobą, tworząc wspólną, architektoniczną całość. Posiadają porty przystankowe oraz własne pałace, kościoły, forty i bastiony.
Pod względem turystycznym, najciekawsza wydaje się być Birgu, gdzie chociażby znajduje się Wielki Port oraz Fort St Angelo, pełniący kiedyś funkcję więzienia. Swego czasu przetrzymywano włoskiego malarza Caravaggia. Obecnie do portu cumuje wiele wystawnych jachtów.
Gozo
Cała wyspa ma zaledwie 14 km długości i 7 km szerokości. Pomimo nieznacznej wielkości ma swoją stolicę Victorię. To właśnie na Gozo znajduje się słynna niebieska dziura “Blue Hole”, która przyciąga rzesze nurków. Jest to niezwykle atrakcyjne, niewielkie jeziorko w klifie łączące się z morzem. Jak mówią, jest to jedno z atrakcyjniejszych miejsc do nurkowania na ziemi. Ogólnie maltańskie głębiny są swoistym rajem dla nurków: zatopione wraki, groty, obfita morska fauna oraz flora. Na Gozo znajdują się jedne z najstarszych budowli kamiennych, datowane na ok 3600 rok p.n.e., co sprawia, że są starsze od egipskich piramid. Najlepiej zachowanym kompleksem jest świątynia Ġgantija, wpisana z tego tytułu na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Comino
Wyspę Comino na stałe zamieszkuje jedna 2-osobowa rodzina. Jest to najmniejsza wyspa Republiki Malty o powierzchni zaledwie 3,5 km², a jej nazwa pochodzi od rosnącego w tamtych rejonach kminku. Największą atrakcją Comino jest oczywiście Błękitna Laguna. Nieskazitelnie czysta woda i piękne widoki oraz jaskinie, znajdują się na nie jednej pocztówce. Nawet tutaj można znaleźć jeden kościół, w którym nadal raz w tygodniu odprawiane są mszę, pomimo, że oficjalnie wyspę zamiekszkują tylko jedna rodzina.
Republika Malty jest idealnym miejscem do wypoczynku nad nieskazitelnie czystą wodą, ale i również rajem dla turystów uwielbiających piesze wędrówki i zabytki. Całym rokiem panuje tu dogodny klimat,nawet w styczniu większość dni jest słonecznych, a temperatura nie spada poniżej 14 stopni.
Ilona Jarczewska
Zobacz także:
